Temat:  Co to jest plik, folder. Zapisujemy i porządkujemy dokumenty

Plik to informacja zapisana w komputerze lub innej pamięci zewnętrznej.

Folder to komputerowa teczka, miejsce na dysku, które umożliwia tematyczne grupowanie plików.

Plik (ang. file) - Jest to uporządkowany zbiór informacji,  przechowywany na dysku, zawierający konkretną treść w postaci tekstu, dźwięku, fotografii, video.  Zapisywany, czyli utworzony jest w konkretnym programie i przechowywany w dyskach.

Nazwa pliku składa się z właściwej nazwy i rozszerzenia (ang. extension), które jest częścią nazwy pliku. Nazwa rozszerzenie wynika z faktu, że jest ono dodawane na końcu nazwy pliku. Rozszerzenie jest oddzielone od reszty nazwy za pomocą kropki. Nazwa pliku może zawierać kropkę , zatem przyjmuje się zasadę, że rozszerzenie jest częścią nazwy umieszczoną po ostatniej kropce. Samo rozszerzenie nie może zawierać już kropki. W czasach gdy panowały systemy operacyjne MS-DOS rozszerzenie nazwy pliku mogło mieć tylko 3 znaki a sama nazwa ograniczona była do 8 znaków.

Ze względów historycznych a także ze względu na zgodność ze starszymi wersjami oprogramowania przyjęło się zatem w systemie operacyjnym Windows 3 znakowe rozszerzenie chociaż może zawierać więcej znaków. Dla niektórych rodzajów plików stosuje się zarówno 3 i 4 znakowe rozszerzenia, które oznaczają ten sam typ pliku. Najbardziej popularne to: .jpg i .jpeg , .htm i .html , .mpg i .mpeg , .mid i .midi.

Dla użytkownika ważna jest nazwa właściwa - po niej użytkownik rozpoznaje czego dotyczy ten plik

np. moja wycieczka nad morze.txt

dla komputera istotne jest rozszerzenie bo po nim rozpoznaje jaki program ma uruchomić aby otworzyć dany plik, jeżeli nie rozpozna rozszerzenia to zapyta użytkownika za pomocą jakie programu ma odtworzyć ten plik

Reasumując rozszerzenie możemy traktować jako część nazwy pliku. Nazwa pliku w systemie Windows może posiadać maksymalnie 260 znaków wliczając w to kropkę i rozszerzenie.
Podział na nazwę i rozszerzenie stosowany jest głównie w w systemach operacyjnych z rodziny Windows. Od momentu wydania Windows 95 i Windows NT 3.5 zniesione zostało ograniczenie długości rozszerzenia do 3 znaków.

W systemach operacyjnych takich jak Unix czy Linux czyli w tych, których producentem nie jest Microsoft rozszerzenie nie odgrywają tak dużej roli. Zazwyczaj może ich w ogóle nie być gdyż systemy te identyfikują rodzaj pliku innymi metodami. Jeśli są to odgrywają rolę czysto informacyjną dla użytkownika.
 

Podsumowanie: Rozszerzenie nazwy pliku jest ciągiem znaków umożliwiającym systemowi operacyjnemu Windows określenie, jakiego typu informacje są zawarte w pliku i jaki program powinien być używany do otwierania tego pliku. W nazwie pliku np. dokument.txt rozszerzeniem jest txt (ang. text). System Windows dzięki temu wie, że jest to plik tekstowy, który może być otwarty w programie skojarzonym z tym rozszerzeniem (inaczej przyporządkowanym lub przypisanym do tego rozszerzenia). Takim programem może być edytor tekstu WordPad lub Notatnik zawarty w Windows. Stąd często kliknięcie pliku, którego rozszerzenie jest przez system skojarzone z obsługującym ten typ programem, wystarcza do uruchomienia odpowiedniego programu i otwarcia pliku.

 

W normalnej sytuacji rozszerzenia nazw plików nie powinny być zmieniane. Gdy to zrobimy otworzenie lub edytowanie pliku może być niemożliwe. Jeśli znamy typ pliku możemy oczywiście dopisać rozszerzenie. Jeśli zmienialiśmy nazwę zdjęcia wgranego z aparatu i przez pomyłkę nie pozostawiliśmy rozszerzenia to sprawa jest prosta gdyż wiemy, że mamy do czynienia z plikiem graficznym, który ma rozszerzenie jpg i dopisujemy do nazwy rozszerzenie jpg. Sprawa się komplikuje gdy nie znamy typu pliku. Możemy się jedynie domyślać z jakim plikiem mamy do czynienia i próbować metodą prób i błędów dopisywać rozszerzenie. Możemy dużo czasu stracić aż natrafimy na właściwe rozszerzenie jeśli w ogóle nam się to uda gdyż rozszerzeń plików jest kilkaset. Możemy również po prostu nie znać właściwego rozszerzenia.

Jednakże czasami zmiana rozszerzenia nazwy pliku może być potrzebna. Przykładowo gdy mamy dokument tekstowy ( z rozszerzeniem .txt) i chcemy aby można go było wyświetlić za pomocą przeglądarki internetowej (np. takiej jak Internet Explorer czy Firefox) musimy zamienić go w dokument typu HTML (z rozszerzeniem .htm). Jak wiadomo przeglądarki internetowe czytają dokumenty pisane w kodzie HTML (strony internetowe pisane są w kodzie HTML). W tym przypadku wystarczy tylko zamienić rozszerzenie .txt na .htm. Usuwamy z nazwy dokumentu rozszerzenie .txt i wpisujemy .htm akceptując zmianę klawiszem ENTER. System wyświetli okienko z ostrzeżeniem takie jak opisywane powyżej. Klikamy na przycisk TAK aby potwierdzić zmiany. W tym przypadku sprawa jest prosta, gdyż tylko zmiana rozszerzenia na inne spowodowała zmianę typu dokumentu co spowodowało, że mogliśmy dokument wyświetlić innym programem. Pamiętajmy, że nie zawsze można tak zrobić. Jeśli mamy pewność, że nowe rozszerzenie jest obsługiwane przez program, którego chcemy użyć to możemy w ten sposób zmienić typ pliku.
 


Znaki w nazwach i rozszerzeniach

Rozszerzenia plików mogą zawierać następujące znaki:

litery alfabetu angielskiego od a do z

cyfry od 0 do 9

znaki specjalne: $ # & + @ ! ( ) -   ' ` _ ~ i spacja (od Windows 95).

Rozszerzenia plików nie mogą zawierać znaków:

| < > ^ = ? / [ ] " ; , * .

W nazwach plików nie można używać żadnego z poniższych znaków:

/ ? : * " > < |

Znaki globalne – wyróżniamy dwa znaki globalne

* (gwiazdka) - zastępuje dowolny ciąg znaków. Przykładowo: *.* - są to pliki o dowolnej nazwie i dowolnym rozszerzeniu natomiast *.doc - są to pliki o dowolnej nazwie i rozszerzeniu doc)

? (znak zapytania) - zastępuje co najmniej jeden znak. Przykładowo: ?la.doc - są to pliki trzy znakowe o pierwszej literze dowolnej i literach la oraz rozszerzeniu doc, natomiast K?.* -są to pliki dwu znakowe o pierwszej literze K i drugiej dowolnej i dowolnym rozszerzeniu).