Co to jest program                                                                                              pobierz lekcję

Zanim zaczniemy się uczyć tworzyć programy powinniśmy najpierw wyjaśnić, co to takiego program. Bez zbytniego teoretyzowania umówmy się. że:

Program komputerowy jest przepisem, który mówi komputerowi, jak ma wykonać zadanie.

Program składa się z sekwencji (ciągu) poleceń, które Baltie po kolei wykonuje. Każde polecenie składa się z jednego lub kilku elementów poukładanych w ustalonej kolejności. Baltie wykonuje polecenia jedno po drugim w tym samym porządku, w jakim czytamy słowa w książce, tzn. z lewej strony do prawej i z góry na dół.

Tryb programowania w Baltie ma dwa poziomy, między którymi przełączamy się wprowadzając odpowiednie polecenia w menu Tryby Programowanie:

 

        Poziom Nowicjusz przeznaczony jest dla początkujących programistów me mających żadnej wiedzy czy doświadczenia - tych nabierzemy podczas tworzenia swoich pierwszych programów. Wszystko ułożone jest tak. aby programie ta rozpoczynając naukę mógł pamiętać jak najmniej rzeczy.

        Poziom Zaawansowany oferuje wszystkie funkcje rzeczywistego języka programowania Tutaj jednak zakładamy, że programista już zna podstawowe zasady pracy i poradzi sobie się w bardziej skomplikowanym środowisku. Nie polecamy przełączać się na ten poziom, zanim nie zostanie wystarczająco opanowane programowanie na poziomic  Nowicjusz.

W tej lekcji  będziemy programować na poziomie Nowicjusz. Nauczymy się podstaw programowania, z których najważniejszą jest na pewno umiejętność podzielenia skomplikowanych problemów na kilka prostszych, mniejszych, łatwiej rozwiązywalnych. Wykorzystamy w tym celu prostsze środowisko koncentrując się na rozwiązywanym zadaniu, co pozwoli nam szybciej opanować potrzebne umiejętności.

Tworzymy pierwszy program

Włączmy zatem Baltiego i wprowadźmy polecenie Tryby -> Programowanie —>Nowicjusz. Komputer wyświetli nowy obszar roboczy, inny od znanego nam trybu Czarowania. W panelu narzędzi pod menu głównym są przyciski, z których większość już znamy z działania w poprzednich trybach. Poniżej pojawił się nowy panel narzędzi z trzydziestoma przyciskami. Będziemy go nazywać panelem elementów.

Swoje programy będziemy budować na czarnej płaszczyźnie poniżej panelu elementów. W podobnym miejscu montowaliśmy swoje sceny w trybie Budowanie. Tę przestrzeń będziemy nazywać obszarem roboczym (nie należy jej mylić z oknem roboczym Windows). Podczas tworzenia i edycji programów wykorzystamy umiejętności, które nabyliśmy podczas budowania sceny.

Zwróćmy jeszcze uwagę na pasek stanu, to jest na szary pasek w dolnej krawędzi okna aplikacji (o tym już mówiliśmy). Na prawej krawędzi paska stanu znajdziemy informację, w którym miejscu programu się znajdujemy. Jest tu podana pozycja elementu, na który wskazujemy. Ma postać zestawu dwóch liczb zapisanych jako: wiersz:kolumna. Najważniejsza jest jednak lewa część paska stanu. Tutaj Baltie ciągle podaje informacje o poleceniach, na które wskazujemy myszą.

Najwyższy już czas zbudować i uruchomić swój pierwszy program. Odłożymy więc na chwilę rozważania na temat zasad budowania programu i spróbujmy rozpocząć tworzenie naszego pierwszego programu.

Chwyćmy element Idź ( ), który jest w lewym górnym rogu panelu elementów, przenieśmy go obszar roboczy i tam go upuśćmy. Zauważmy, że zawsze sam wskoczy do lewego górnego kąta obszaru niezależnie od miejsca, w którym go upuścimy.

1.    Załóżmy, że ten program jest zbudowany tylko z jednego polecenia. Jest więc gotowy i uruchomimy go naciśnięciem przycisku Start ( ►). Otworzy się okno wykonywania, w którego lewym dolnym kącie będzie stać Baltie. Potem przejdzie kawałek drogi i okno wykonywania zaniknie się.

Niewiele widać z działania tego programu - w bardziej skomplikowanych programach nawet nie zauważylibyśmy, czy Baltie naprawdę wykonał to co powinien. Wydamy więc Baltiemu polecenie, by po skończeniu pracy poczekał, dopóki nie przyjrzymy się efektom jego działań.

1.    Chwytamy element Czekaj (  ) i wprowadzamy go do programu za elementem Idź. Znów możemy zauważyć, że niezależnie od tego, na którym miejscu pierwszego wiersza upuścimy element, automatycznie przesunie się na lewą stronę tak, by znaleźć się na końcu wiersza.

2.     Uruchamiamy program. Początek będzie taki jak poprzednio, ale. gdy Baltie przejdzie kawałek drogi, okno wykonywania nie zniknie, lecz zostanie otwarte i Baltie w będzie czekać, dopóki nie naciśniemy klawisza lub nie klikniemy gdzieś w oknie myszą.

Jeśli chcemy spokojnie przejrzeć wynik działania programu, musimy zawsze na końcu programu umieścić element Czekaj lub jakiś jego odpowiednik - polecenie, które zapobiegnie automatycznemu zamknięciu okna wykonywania po graniu!

 

Cofnięcie edycji

Każdy z nas czasami popełnia błędy. Jeśli podczas tworzenia lub edycji programu popełnimy błąd. np. wstawiając element w złe miejsce lub usuwając coś przez pomyłkę, możemy powrócić do poprzedniego stanu poleceniem Edycja Cofnij. Co ważne, polecenie to trzeba wykonać natychmiast po popełnionej pomyłce, bo Baltie potrafi cofnąć operacje tylko o jeden krok.(Carl+z)


 

Spróbujemy zbudować dłuższy program. Polecimy Baltiemu. by zrobił pięć kroków. Znamy polecenie Idź. wystarczy zatem spowodować, by wykonał te polecenie pięciokrotnie.  Do jednego polecenia Idź dodamy cztery kolejne Idź. Pamiętajmy, że nowe elementy Idź potrzeba wprowadzić przed element Czekaj.

Pomoc

W miarę jak nasze programy będą coraz bardziej rozbudowane. będziemy używać nowych elementów. Jeżeli zapomnimy, co oznacza dany element lub gdy będziemy chcieli dowiedzieć się więcej o elemencie programu wystarczy chwycić go i upuścić na znak zapytania przy prawej krawędzi.

Nasz pierwszy program będzie składał się z jednego pliku - tulipany.bpr

Po uruchomieniu Baltiego należy od razu zapisać projekt - praktycznie możemy zrobić to na dwa sposoby (oba są poprawne):

1. Program, Zapisz jako

2. Program Otwórz/Nowy

Polecenia użyte w programie:

Każde polecenie jest dokładnie opisane w Pomocy, wystarczy złapać je, przeciągnąć nad

znak zapytania i tam upuścić.

Kod programu:

Szybkość 7 to największa szybkość widzialna, spróbuj zamienić ją na 8, zobaczysz różnicę.

Komentarze nie są konieczne ale ich sensowne stosowanie jest punktowane na konkursie

informatycznym programowania w Baltiem.

Program po uruchomieniu:

Podpowiedź:

W trakcie tworzenia kodu dużym ułatwieniem jest kopiowanie poszczególnych elementów a

także całych bloków programu.

Kopiowanie bloku programu:

Trzymając wciśnięty klawisz Shift przeciągnij lewym klawiszem myszy po wybranym bloku

w celu zaznaczenia go, następnie złap zaznaczenie prawym klawiszem myszy i upuść w

odpowiednim miejscu.

 

Zadanie do samodzielnego wykonania Stwórz kod programu, który wykona szachownicę

Program po uruchomieniu: